Με τον όρο οικογενειακός σύμβουλος / σύμβουλος οικογένειας ή συμβουλευτική οικογένειας, αναφερόμαστε στη συμβουλευτική που στηρίζεται στις αρχές της Συστημικής θεωρίας.

Η Συστημική Θεωρία είναι: Ένα σύγχρονο επιστημονικό μοντέλο θεώρησης και κατανόησης της πραγματικότητας και βασίζεται στη λεγόμενη Γενική θεωρία Συστημάτων (Ludwig von Bertalanffy, βιολόγος, 1968).

Σύστημα: Oρίζεται το σύνολο των στοιχείων που βρίσκονται σε αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση.  Κάθε αλλαγή σε κάποιο στοιχείο του συστήματος επιφέρει αλλαγές σε ολόκληρο το σύστημα (Bateson,1972). Μια οικογένεια, μια θεραπευτική ή εργασιακή ομάδα, μια σχολική τάξη, μια επιχείρηση είναι ένα ανθρώπινο σύστημα.

Οικογένεια: Ένα από τα πιο δυνατά σε συνοχή συστήματα, είναι η οικογένεια. Ειδικά στην ελληνική κουλτούρα όπου ο ρόλος της οικογένειας μέσα στα χρόνια έχει παίξει και παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, τόσο κοινωνικό όσο και συναισθηματικό.

Έχει: Τους δικούς της κανόνες, τα δικά της μοντέλα συμπεριφοράς, τους στόχους της,  τις φάσεις ζωής και τη δική της ιστορία, που είτε συνειδητά είτε όχι, τα μέλη της συνήθως τα ακολουθούν.

Μέσα σε ένα σύστημα: τα μέλη συν –  εξελίσσονται, συν – διαμορφώνονται, αλληλοεπηρεάζονται, αλληλοπροσδιορίζονται. Η αλλαγή σε κάποιο μέλος, επηρεάζει και το ίδιο το σύστημα, αλλά και όλα τα μέλη.

Η ματιά του οικογενειακού σύμβουλου:

• Θεωρεί ότι είναι σύμπτωμα του συστήματος και όχι αποκλειστικά του ατόμου
• Η προσέγγισή του δεν είναι γραμμική, αιτία – αιτιατό, αλλά βασίζεται περισσότερο στην οπτική ενός ολόκληρου.
• Όλοι έχουν τον ρόλο και τη σημασία τους μέσα στο σύστημα. Επηρεάζουν και επηρεάζονται. Διαμορφώνουν και διαμορφώνονται. Είναι ισότιμα μέλη.
• Αυτό του επιτρέπει να βλέπει την πραγματικότητα από πολλές και διαφορετικές οπτικές, διευρύνοντας έτσι την εικόνα του και δίνοντας τη σημασία που αντιστοιχεί στον κάθε ρόλο.

Οφέλη συμβουλευτικής οικογένειας (συστημική προσέγγιση)

• Το άτομο βγαίνει από την άδικη θέση του προβληματικού.
• Δεν θεωρεί ότι από δική του και μόνο αδυναμία δεν μπορεί να προχωρήσει στην ζωή του.
• Μαθαίνει ότι η προσωπική του πορεία συσχετίζεται με τις εξελικτικές φάσεις των αντίστοιχων συστημάτων που ζει και αναπτύσσεται.
• Αναγνωρίζει ποιο ρόλο έχει ο ίδιος και ποιο τα υπόλοιπα μέλη.
• Αναλαμβάνει την ευθύνη του ρόλου του, χωρίς ταυτόχρονα να θεωρείται υποχείριο της δυναμικής των ομάδων που ανήκει.
• Μελετά την κουλτούρα της οικογένειας του και με τη βοήθεια του συμβούλου, αναγνωρίζει και βρίσκει τις ρίζες και τη συνέχειά του.

Εδώ θα προσθέσω ένα ακόμη όφελος της συμβουλευτικής οικογένειας,  που έχω διαπιστώσει μέσα από τη μέθοδό μου.

Τις περισσότερες φορές όταν κάποιος έρχεται με ένα πρόβλημα, η πρώτη φάση που περνάει είναι να βρίσκεται σε πόλεμο με τις αρχές της οικογένειάς του που τον έχουνε δυσκολέψει και συνήθως θέλει να πάει εντελώς αντίθετα. Κάτι που είναι άσκοπο, αφού για να πάει κάποιος εκεί που θέλει, χρειάζεται να γνωρίζει από που ξεκινάει.

Είναι μεγάλο όφελος να κατανοήσει κάποιος ότι όσο και να μην θέλει η βάση από την οποία ξεκινάει είναι η κουλτούρα της οικογένειάς του. Και έχω δει ότι μόλις αυτό γίνει κατανοητό και το αποδεχθεί κάποιος, αλλάζει όλη η εικόνα. Σταματάει ο εσωτερικός πόλεμος, η σύγκρουση με τον εαυτό και τότε ξεκινάει η πραγματική θεραπεία.

Στην πορεία, το πόσο κάποιος θα διαφοροποιηθεί από την οικογένειά του, είναι θέμα επιλογών!